تصور کنید در پارک مشغول خوردن ساندویچ هستید و ساندویچ تان را با کبوترها تقسیم می‌کنید. کبوترهایی که مشغول خوردن تکه‌های ساندویچ می‌شوند همینطور که دنبال تکه‌های ساندویچ می‌گردند، مرتب سرشان را تکان می‌دهند. همانطور که می‌دانید حالت اصلی و اولیه جابجایی پرنده پرواز است و پرواز برای پرنده‌ها راحت تر از راه رفتن است. با درنظر گرفتن این ویژگی‌ها میتوان گفت کبوترها سرشان را تکان می‌دهند تا در حین کجکی راه رفتن روی زمین برای غذا خوردن، یک وری یا واژگون نشوند. این دلیل با توجه به آناتومی‌کبوترها کاملاً منطقی است اما حرکت سر پرنده‌ها ربطی به تعادل آنها ندارد. همه چیز به نحوه دیدن جهان توسط ما و شما برمی‌گردد.

پرنده‌ها و کبوترها می‌توانند با تکان دادن سرشان، برای زمان بسیار کوتاهی چشم شان را روی یک شی متمرکز کنند. این حرکت به نورگیر چشم کبوترها زمان کافی – حدود ۲۰ میلی ثانیه – برای ساخت یک تصویر ثابت از محیط اطرفشان را می‌دهد.

دید و بینایی خیلی خوب با حرکات تلفیق نمی‌شود. تمام حیوانات – از حشرات تا عقاب‌ها – ترفندهایی برای ثابت کردن تصاویر جهان دارند. بسیاری از پستانداران – از جمله انسان‌ها – اینکار را با کشش ناگهانی و جمع شدن چشم انجام می‌دهند. اینکار بصورت غریزی انجام می‌شود و به ارتباط عصبی و عضلانی بین چشم‌های ما و قسمتی از مغز که مسئول ردیابی حرکت و چرخش است، برمی‌گردد. کبوترها می‌توانند چشم‌هایشان را تکان دهند اما گردن دراز و منعطف آنها عمل ردیابی حرکات دنیای خارج را کارآمدتر می‌کند.

گروهی از محققان در دهه ۱۹۷۰، کبوترها را روی تردمیل گذاشتند (داخل یک جعبه پلکسی گلاس تا پرنده‌ها نتوانند پرواز کنند) تا بتوانند دلیل حرکت مداوم سر کبوترها را بررسی کنند. نتیجه این آزمایش بسیار جالب بود و در ضمن دلیلی که در پاراگراف قبل آوردیم را تایید میکند. وقتی کبوترها راه می‌رفتند اما محیط اطراف شان ثابت بود، گردن و سرشان تکان نمی‌خورد.

دوباره باید به خودمان برگردیم؛ همانطور که می‌بینید رفتار دنیای اطراف است که دلیل اصلی حرکت گردن کبوترهاست نه حفظ تعادل. در واقع اتفاقی که می‌افتد این است که : وقتی کبوترها حرکت می‌کنند، سرشان (و چشم‌هایشان) ثابت است و بدنشان به سمت جلو حرکت میکند. سپس سر به سمت جلو حرکت می‌کند و دوباره متوقف میشود و نوبت به حرکت بدن میرسد. در همان آزمایش تردمیل، محققان از رفتار کبوترها در محیط طبیعی شان فیلم گرفتند. سپس حرکت سر، پا و بدن کبوترها را فریم به فریم آنالیز کردند و دریافتند که حرکت سر درواقع یک توهم دیداری است.

خیلی از پرنده‌ها – بویژه مرغ‌ها – این حرکت سر را دارند. آزمایش‌های دیگر (از جمله بستن چشم پرنده‌ها یا قرار دادن پرنده‌ها در اتاق تاریک) ثابت کرده است که بسیاری از گونه‌ها از حرکات سرشان برای ردیابی حرکات در محیط اطراف شان استفاده می‌کنند. در ضمن تکان دادن سر در کبوترها یک رفتار غریزی است و ۲۴ ساعت بعد از بیرون آمدن از تخم شروع میشود.

حالا می‌دانید که ” قضیه چیه ” و چرا کبوترها مرتب سرشان را تکان می‌دهند. در واقع این چشم ماست که با حذف فاصله زمانی بین حرکت بدن و حرکت سر کبوترها توهم حرکت مداوم سر را ایجاد می‌کند. درحالیکه کبوترها به ترتیب ابتدا سر و سپس بدنشان را تکان می‌دهند.